Supraśl – święci w kościele św. Trójcy

W 2016 roku w kościele pod wezwaniem Świętej Trójcy w Supraślu (woj. podlaskie) odnaleziono relikwie świętych. Znajdowały się w drewnianym portatylu, czyli przenośnym ołtarzyku.

Na portatyl natrafiono w bocznym ołtarzu (z obrazem „Ukrzyżowanie”, po prawej stronie patrząc w stronę ołtarza głównego).  Widniały na nim dwa napisy. Pierwszy:  „Dnia 28 czerwca 1861 roku w Wilnie w kościele katedralnym portatyl tego ołtarza został poświęcony przez Jego Ekscelencję Adama Stanisława Krasińskiego, biskupa wileńskiego, szlachcica. Włożone zostały do niego relikwie: św. Stanisława Biskupa Męczennika, św. Jozafata Arcybiskupa Męczennika, św. Kazimierza Wyznawcy, św. Innocentego Męczennika, św. Justyna Męczennika i św. Teofila Męczennika. Została nałożona pieczęć tegoż Czcigodnego Biskupa, co zaświadczam ja Jakub Karolewicz, wikariusz kościoła katedralnego w Wilnie, szlachcic”. I drugi:  „1881 roku Biskup Karol Hryniewicki ofiarował ten Port. dla Kościoła Supraskiego”.

Święci, których relikwie odnaleziono, są bardzo ważni dla kościoła katolickiego i prawosławnego. Św. Stanisław biskup i męczennik to główny patron Polski, a św. Kazimierz Królewicz to patron Archidiecezji Wileńskiej oraz Białostockiej Prowincji Kościelnej. Z kolei św. Jozafat  to patron pojednania między katolikami i prawosławnymi. Św. Innocenty męczennik był papieżem  w latach 401-417, św. Teofil męczennik żył w VIII wieku i był patronem rycerstwa kresowego, a żyjący  w II wieku św. Justyn męczennik jest świętym zarówno kościoła katolickiego , jak i cerkwi prawosławnej.

Co ciekawe, jeden ze świętych – Jozafat  w Supraślu bywał. Przyszedł na świat około 1580 roku we Włodzimierzu Wołyńskim, jako Jan. Został archimandrytą (opiekun klasztorów na terenie danej diecezji) i igumenem (przełożony samodzielnego monasteru), a potem biskupem koadiutorem w archidiecezji połockiej. To on na początku XVII wieku wysyłał do Supraśla do klasztoru bazylianów zakonników unickich i sam ich wizytował. Hieronim Chodkiewicz chciał go nawet uczynić opatem klasztoru, lecz ten odmówił twierdząc, iż nie jest godny. Zginął zamordowany w Witebsku przez tłum prawosławnych mieszczan w  1623 roku. Jego ciało wrzucono do Dźwiny, a po sześciu dniach wyłowiono i przewieziono do katedry unickiej w Połocku.  Później zwłoki chowano w różnych miejscach, trafiły też do Supraśla i do roku 1667 były przechowywane w klasztorze  bazylianów. Z Supraśla zostały przeniesione do Połocka, potem do Białej Podlaskiej, Wiednia, a od roku 1949 znajdują się już w bazylice św. Piotra w Rzymie. Jozafat został beatyfikowany w 1642 roku przez papieża Urbana VIII, w 225 lat później został ogłoszony świętym przez Piusa IX . Został pierwszym świętym katolickim pochodzącym z Kościoła unickiego.

Na relikwie świętych natrafiono przypadkiem. Ołtarze przygotowywane były do konserwacji. Dziś już są po remoncie.

Kościół św. Trójcy w Supraślu powstał w XIX wieku. Kiedy w 1839 roku greckokatolicki Klasztor Zakonu Bazylianów w Supraślu, w którym odbywały się nabożeństwa w obrządku unickim oraz katolickim, trafił do cerkwi prawosławnej, katolicy nie mieli swojego kościoła. Nabożeństwa odbywały w domach prywatnych, a odprawiali je księża z Białegostoku i Wasilkowa. Po 10 latach, w 1849 roku katolicy suprascy otrzymali wreszcie pozwolenie na budowę świątyni.  Jednonawowy  kościół wybudowano w latach 1861-63. Otrzymał wezwanie św. Trójcy. Ale mimo iż kościół stał,  nie można w nim było odprawiać mszy – była to kara władzy za powstanie styczniowe. W sprawie jego uruchomienia interweniował niemiecki fabrykant Alfons Alt. Władze carskie zgodziły się na oddanie kościoła katolikom, ale pod warunkiem, że parafię obejmie Niemiec. Tak się stało – do Supraśla przybył i rozpoczął posługę Niemiec –  ks. Gustaw Bayen. Nie nabył się jednak długo, bo po roku został zesłany na Sybir za pomoc unitom. Kolejnymi duszpasterzami byli już Polacy.

Supraska świątynia w wykazach figurowała jako kaplica, a od 1868 roku jako filia parafii Białystok. Parafia  pw. Świętej Trójcy w Supraślu powstała dopiero w 1906 roku.

W 1902 roku do kościoła dobudowano kruchtę z trójkondygnacyjną wieżę. Projektował ją białostocki architekt Romuald Lenczewski. W następnych latach kościół powiększono o prezbiterium i zakrystię. W świątyni są też zabytkowe, 5-głosowe, mechaniczne organy piszczałkowe. Zbudowane zostały w 1885 roku przez organmistrza Floriana Ostromęckiego z Grodna.

Kościół św. Trójcy w Supraślu w 1998 roku został wpisany do rejestru zabytków województwa podlaskiego.
Przeczytajcie także:

Supraśl – Dom Ludowy

Supraśl – domy tkaczy i Citroen

Supraśl – pałac Buchholtza

Supraśl – krzyż na skarpie

 

Dodaj komentarz