Guzów – francuskie witraże w pałacowej kaplicy

W kaplicy pałacowej św. Felixa de Valois w Guzowie (woj. mazowieckie) znajduje się piękny witraż z końca XIX wieku. To „Madonna z Dzieciątkiem”, dzieło słynnej pracowni witraży „Charles Champigneulle fils” w Paryżu.

Jego autorem był francuski mistrz szklarski, Louis-Charles-Marie Champigneulle, znany jako „Charles II Champigneulle” (lub Charles Champigneulle fils, jak podpisany jest guzowski witraż). Louis-Charles-Marie był drugim pokoleniem witrażystów. Jego ojciec Charles-François Champigneulle założył w Metz zakład ceramicznej rzeźby religijnej, a następnie w 1868 roku przejął słynny dom malarstwa na szkle Laurenta-Charlesa Maréchala, znany jako Maréchal de Metz, który następnie stał się domem „Maréchal et Champigneulle”. W 1872 roku, w związku z aneksją Metzu przez Niemcy, Charles-François przeniósł swoje zakłady do Bar-le-Duc (departament Moza).

Louis-Charles-Marie Champigneulle urodził się w Metz w 1853 roku. Pracę rozpoczął w Bar-le-Duc, ale w 1881 roku przeniósł się do Paryża i założył własną pracownię przy ulicy Notre-Dame-des-Champs 96. Jego witraże otrzymały wiele medali, a on sam został członkiem jury prac prezentowanych w formie szkła artystycznego na Wystawach Powszechnych w Paryżu. Zmarł w Savonnières-devant-Bar w 1905 roku.

Pierwsze wzmianki o drewnianym dworze w Guzowie pochodzą z 1599 r. W latach osiemdziesiątych XVIII w. starosta guzowski Andrzej Ignacy Ogiński, wojewoda trocki, wzniósł późnobarokowy dwór, w którym zapewne znajdowała się kaplica. To w niej, urodzony w Guzowie Bernard Alojzy Łubieński, redemptorysta, w 1846 roku został ochrzczony. O kaplicy wspomina także w pamiętnikach Róża Sobańska, córka właściciela Guzowa Feliksa Łubieńskiego. W latach 1880-1894 w miejscu dawnego pałacu Ogińskich i Łubieńskich powstała rezydencja Sobańskich, wzorowana na zamkach znad Loary. Wtedy też do jej prawego boku (patrząc od strony podjazdu) dobudowana została kaplica.

Kaplica powstała w stylu renesansu angielskiego. Jest prostokątna z trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Ma dwuspadowy dach z sygnaturką. W ołtarzu głównym znajduje się krzyż z drewna hebanowego, niegdyś rozpoczynający stacje Drogi Krzyżowej. Na filarze z lewej strony stoi alabastrowa figura Madonny z Dzieciątkiem, przeniesiona z ołtarza głównego. W 1896 roku okna ozdobiły paryskie witraże. Do naszych czasów przetrwały dwa w prezbiterium: św. Feliksa de Valois, twórcy zakonu trynitarskiego i św. Emilii, męczenniczki z czasów Dioklecjana, i jeden w ołtarzu bocznym – owa Matka Boża z małym Jezusem. Pozostałe witraże wyszły z pracowni Jurka Owsiaka. W kaplicy zachowało się sporo rodzinnych tablic epitafijnych.

Powojenna reforma rolna z 1944 roku odebrała pałac rodzinie Sobańskich, a kaplica stała się filią parafii w Wiskitkach (w niej mimo zakazów ówczesnej władzy ochrzczeni zostali obecni właściciele pałacu, bo majątek został przez rodzinę odkupiony od państwa – rodzeństwo Sobańskich).  W 1984 roku arcybiskup Józef Glemp, prymas Polski, erygował przy kaplicy parafię pw. św. Feliksa de Valois. W 1994 roku biskup łowicki dokonał jej konsekracji. Niebawem kaplica zostanie znowu włączona do pałacu, bo Michał Sobański, prezes Fundacji im. Feliksa hr. Sobańskiego, sfinansował budowę w Guzowie nowego kościoła. Świątynia ma być gotowa do sprawowania kultu w 2023 roku. A stara pałacowa kaplica jest dziś obłożona rusztowaniami – trwa w niej remont dachu i elewacji.

Przeczytajcie także:

Guzów – Michał Kleofas Ogiński

Żyrardów – polskie kwiaty w kościele

Baranów Sandomierski – Mehoffer w kaplicy w zamku

Komorów – Całun Turyński na witrażu Jerzego Kaliny

Dodaj komentarz