Koronowo – pomnik bitwy, chwały oręża polskiego

Miał stanąć w Łąsku Wielkim (woj. kujawsko-pomorskie), bo uważano, że właśnie tam w 1410 roku rozegrała się zwycięska bitwa z Krzyżakami. Tymczasem pomnik od roku 1986 stał już w Koronowie. Ale w 1995 archeolodzy po badaniach orzekli, że bitwa z Krzyżakami zakończyła się pod Wilczem, kilka kilometrów dalej. Pomnika jednak nie przenoszono – stoi w Koronowie do dziś, przy ulicy Tucholskiej, przy wyjeździe z miasta w stronę Tucholi (droga krajowa nr 25).

Walka z 10 października 1410 roku weszła do historii jako bitwa pod Koronowem. Po nieudanym oblężeniu Malborka Krzyżakom udało się odzyskać kontrolę nad większością swoich terenów. Kiedy jesienią 1410 roku wójt Nowej Marchii Michał Küchmeister von Sternberg von Sternberg na czele wojska zaciężnego, liczącego ok. 4 tys. ludzi, przybył na Pomorze Gdańskie z zamiarem zaatakowania Kujaw, król Władysław Jagiełło po zebraniu pospolitego ruszenia wielkopolskiego wysłał liczący ok. 2 tys. oddział pod dowództwem wojewody poznańskiego Sędziwoja z Ostroroga i marszałka nadwornego Piotra Niedźwieckiego. Polskie rycerstwo zajęło Koronowo. 10 października 1410 roku, Michał Küchmeister obserwując mrowie wojsk królewskich ze Wzgórza Łokietka nad Brdą, zarządził odwrót. Polacy podążyli za nimi. Do starcia doszło pod wsiami Wilcze i Łąsko. Polakom udało się zdobyć chorągiew krzyżacką, co wywołało zamęt i ucieczkę przeciwnika. Po batalii pod Koronowem dowódca braci zakonnych Michał Küchmeister został osadzony na zamku w Chęcinach, a pozostałych jeńców król zaprosił do Bydgoszczy. Ugoszczono ich tam ucztą, zwrócono konie i resztę ekwipunku, a następnie wypuszczono.

Jan Długosz starcie pod Koronowem opisał jako bitwę pod Lonckiem.

W Łąsku Wielkim w 1963 roku młodzież usypała kurhan. Na wzgórze przywieziono też ziemię z Grunwaldu. W zalakowanej łusce armatniej zakopany został dokument z podpisami przedstawicieli władz partyjnych i państwowych z województwa, powiatu i gminy. Po latach miał tu stanąć wielki pomnik upamiętniający bitwę. Pomnik powstał, przywieziono go w elementach.  Tyle tylko, że nie bardzo wiedziano, co z nim zrobić, bo teren z kurhanem przejęli myśliwi. Pomnik więc przez kilka lat leżał pod garażami miejscowej spółdzielni rolniczej. Ostatecznie w roku 1986 stanął w Koronowie. Oficjalna jego nazwa brzmi: Pomnik Chwały Oręża Polskiego ku czci zwycięskiej bitwy z Krzyżakami pod Wilczem w okolicach Koronowa. Na pomniku wyryto daty: 1410 – 1985 oraz umieszczono tekst z kroniki Jana Długosza: ,,I chociaż wspomniane zwycięstwo pod Koronowem było w istocie mniejsze niż pod Grunwaldem, to jednak jeśli się weźmie pod uwagę niebezpieczeństwo, zapał i wytrwałość w walce, zwycięstwo walczących tutaj należy stawiać wyżej od grunwaldzkiego”.

Stalowy pomnik jest dziełem Lecha Kasprzykowskiego, absolwenta Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Monument, widoczny z daleka, mocno jest już tknięty czasem. Blacha w kilku miejscach jest wgnieciona, stopnie podstawy kruszeją, a część rycerzy na płaskorzeźbie pogubiła broń. Chwała Oręża Polskiego???

Dodaj komentarz