Sejny – otwierana figura Matki Boskiej

W sanktuarium – Bazylice Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Sejnach (woj. podlaskie) znajduje się niezwykłe przedstawienie Madonny. Figura z lipowego drewna wraz z cokołem, ale bez korony, ma 145 cm wysokości. Matka Boska siedzi na tronie, trzymając Dzieciątko Jezus u prawego boku. Nie byłoby w takim wizerunku nic dziwnego, gdyby nie to, że figurka jest otwierana na boki, rozkłada się od szyi Maryi aż do podstawy, a wewnątrz niej kryją się kolejne figury.

Takich przedstawień Matki Boskiej jest w świecie zaledwie kilka. W Polsce oprócz sejneńskiej zachowały się jeszcze z Lubiszewa koło Tczewa i z Klonówki koło Starogardu (oglądać je można w muzeum w Pelpinie). Madonny szafkowe znajdują się także w paryskim Muzeum Cluny i Muzeum Germańskim w Norymberdze.

Figura z Sejn powstała prawdopodobnie na przełomie XIV i XV wieku. Nie wiadomo, kto ją wyrzeźbił, ale zapewne była częścią ołtarza polowego Krzyżaków. Do Sejn trafiła w początkach XVII wieku, gdy Jerzy Grodziński właściciel dóbr okolicy dzisiejszych Sejn, na wzgórzu, nad zakolem rzeki, wybudował w 1602 roku drewniany kościół św. Jerzego (ten kościół rozebrano w 1842 roki i dziś w jego miejscu stoi budynek straży pożarnej). Siostrzeniec fundatora w Królewcu okazyjnie kupił wystawioną na sprzedaż figurę Matki Boskiej z Dzieciątkiem i przywiózł ją go Sejn. Figurą zaopiekowali się dominikanie, który w 1610 roku rozpoczęli budowę murowanego kościoła klasztornego. Jesienią 1619 roku, do niewykończonej jeszcze budowli, wniesiono figurę Matki Boskiej, uważanej już wówczas za cudowną. Umieszczono ją we wnęce głównego ołtarza. W 1632 roku kościół został konsekrowany pw NMP, św. Jerzego i św. Jacka.

W 1720 roku na figurę nałożono srebrną sukienkę, a Matce Boskiej, trzymającej w lewej dłoni jabłko, zawieszono różaniec – jeden z symboli zakonu dominikanów.

W II połowie XVII wieku kościół został całkowicie przebudowany i „odwrócony”. tam gdzie kiedyś było prezbiterium, postała fasada.  Ale Madonna nadal stała (siedziała?) w głównym ołtarzu. Po kasacie zakonu dominikanów w 1804 roku, w kościele pojawili się księża diecezjalni. Świątynia dominikańska w Sejnach stała się kościołem parafialnym.
Po wielkim huraganie i burzy w 1818 roku, gdy wiatr zerwa dach świątyni, kościół zamknięto na 4 lata. Figurę przewieziono albo do istniejącego jeszcze wtedy drewnianego kościoła św. Jerzego w Sejnach, albo do klasztoru kamedułów w Wigrach. Na swoje miejsce wróciła po remoncie świątyni, w 1823 roku. W 1882 roku umieszczono ją w nowej, specjalnie dobudowanej kaplicy. I jest w niej do dziś.

Kaplica znajduje się po prawej stronie od wejścia. Na jej ścianach wiszą liczne wota  i sukienki nakładane na Madonnę. Figura rzadko jest otwierana, my także widzieliśmy ją zamkniętą, ale przy stopniach ołtarza stoi duża plansza, pokazująca, co kryje wnętrze Madonny. A więc po otwarciu tworzy się jakby płaszcza, który Maryja przytrzymuje rękoma. Na bokach widnieją malowidła 26 postaci, po 13 z każdej strony płaszcza, przedstawiające różne stany. Środek zajmuje płaskorzeźba Boga Ojca siedzącego na tronie łaski, który trzyma krzyż z przybitym Jezusem. Nad głową Boga Ojca widoczna jest gołębica – symbol Ducha Świętego.

Przeczytajcie także:

Sejny – Biała (?) Synagoga

Sejny – pomnik powstania sejneńskiego

Sejny – Żyd Wieczny Tułacz na Starej Poczcie

Sejny – pamięć o biskupie Baranowskim

Krasnogruda – Miłosz na wakacjach

Giby – pomnik ofiar obławy augustowskiej